Meslek liseleri her zaman bilinmezlerin olduğu, ön yargıyla yaklaşılan bir eğitim kurumudur. İşin aslına bakınca aslında her şeyin net olduğu ve bununla birlikte bir çok şeyin de öğrencinin lehine olduğunu görüyoruz. Bu yazımızda sizlere mesleki lisesi tanıtımıyla birlikte öğrenciler ne gibi avantajlara sahip bunları aktarmak istedik. Her yıl yapılan liselere geçiş sınavıyla birlikte en tatlı heyecan olan tercih süreci başlar. Öğrenci ve veliler geleceklerini etkileyecek olan liselerini seçerken tabi ki biraz heyecanlı biraz streslidirler. Genel anlamda ülkemiz ortalamasına bakıldığında en çok tercih anadolu liselerine yapıldığını görmekteyiz fakat biraz araştırma yaptıktan sonra meslek liselerinin belki anadolu liselerinden daha avantajlı olduğunu da reddemeyiz. Daha fazla uzatmadan meslek lisesi nedir ve neleri bilmemiz bizlere yol gösterecektir bakalım.
Mesleki ve teknik eğitim okullarına 8’inci sınıfı tamamlayan herkes başvurabildiği; Mesleki ve teknik eğitim veren okullarıdır. Mesleki ve teknik eğitim okul türleri ise şu şekildedir;
Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi
Anadolu Meslek Programı (AMP)
Anadolu Teknik Programı (ATP)
Mesleki Eğitim Merkezi Programı (MEMP/Ustalık Programı)
Mesleki Eğitim Merkezi
Mesleki Eğitim Merkezi Programı (MEMP/Ustalık Programı)
(Kalfalık, Ustalık ve Usta Öğreticilik Belgeleri)
Güzel Sanatlar Lisesi
Spor Lisesi
Nasıl yerleştirme yapılıyor ;
Resmi/özel ortaokulları, İmam hatip ortaokullarını, Açıköğretim Ortaokulunu, yurtdışında e-Okul sistemine kayıtlı bulunan bir ortaokulu veya bünyesinde özel ilköğretim
programı uygulanan Araştırma, Geliştirme, Eğitim ve Uygulama Merkezini (ARGEM)
bitiren öğrencilerden öğretim yılının başlayacağı tarihte 18 yaşını bitirmemiş olanlar
bilgi, beceri ve yetenekleri doğrultusunda;
a) Merkezi sınav puanıyla,
b) Ortaöğretim kayıt alanı içindeki okullara tercihe bağlı olarak,
c) Ortaöğretim kayıt alanı dışındaki pansiyonlu okullara tercihe bağlı olarak,
ç) Merkezi sınav ile birlikte mülakat ve beden yeterliliği sınavı puanıyla,
d) Yetenek sınav puanıyla, mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarına kayıt
yaptırabilirler.
Mesleki ve teknik eğitim okullarından mezun olan öğrencilerimiz, Yükseköğretime
Geçiş Sistemi sınavını kazanmaları halinde ön lisans (2 yıllık) ya da lisans (4 yıllık)
programlarına yerleşebilirler. Üniversiteye geçiş sınav sonucuna göre alanının
devamı niteliğinde bir meslek yüksekokulunda eğitim almak isteyen öğrencilerimize
geçişte ek puan verilir.
Meslek lisesi mezunları hiç bir şekilde puan kaybına uğramaz uğratılmaz.
Alanın devamı niteliğindeki ön lisans programları ve alınabilecek ek puanlar her yıl
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığınca ilan edilen Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) Kılavuzunda ilan edilmektedir
Staj yapma zorunluğuna bakalım;
Mesleki ve teknik Anadolu liselerindeki tüm öğrencilerimizin staj ya da işletmede
mesleki eğitim yapmaları zorunludur. Anadolu teknik programı öğrencilerimizin
mesleki bilgi, beceri, tutum ve davranışlarını geliştirmeleri, iş hayatını tanımaları,
gerçek üretim ve hizmet ortamında yetişmeleri ve okulda olmayan tesis, araç-gereci
tanımaları amacıyla 40 iş günü işletmelerde staj yapmaları gerekir. Anadolu meslek
programı öğrencilerimizden işletmede beceri eğitimini okulda yapanların da 40 gün
staj yapması gerekir. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları öğrencilerinin staj
süresi 40 iş günüdür. Stajın 15 iş gününe kadar olan kısmı alan eğitimine başladığı
ders yılının sonunda yapılabilir.
İşletmelerde ki meslek eğitim ise;
Mesleki Eğitim Kurulunca 3308 sayılı Kanun kapsamına alınan meslek alan/dallarında öğrenim gören öğrencilerin 12’nci sınıfta işletmelerde mesleki eğitim görmeleri
esastır.
İşletmelerdeki mesleki eğitim ders yılı başında başlar, ders yılı sonunda biter. Haftada üç gün işletmede beceri eğitimi, iki gün ise okulda veya eğitim biriminde teorik
eğitim yapılması gerekir. Ancak, okulda atölye ve laboratuvar donatımı olmaması
nedeniyle uygulamalı eğitimin işyerlerinde yapılması hâlinde, programın özelliğine
göre okulda üç gün teorik eğitim yapılabilir.
Meslek ve teknik eğitimin avantajlarından bazılarını şöyle sıralamak mümkündür:
- Öğrencilerimiz liseyi bitirdiklerinde eğitim gördükleri alan ve dalda hem diploma hem de işyeri açma belgesi alırlar (İş yeri açma yetkisi özel kanunlarla belirlenen sağlık meslek alanlarında iş yeri açma belgesi verilmez).
- Eğitimini aldıkları alanda teknisyenlik unvanı kazanırlar.
- Mezun olan öğrencilerimiz; aldığı ve başardığı modülleri, dersleri ve kredileri gösteren belge ve yurt dışı iş başvurularında, eğitim sertifikalarını ve diplomalarını sunma ve açıklama konusunda yardımcı olan EUROPASS Sertifika Eklerine sahip olurlar.
- İş kazaları ve meslek hastalıklarına karşı sigortalanırlar.
- Staj/İşletmede mesleki eğitim yaparken asgari ücretin en az %30’u tutarında ücret ödenir.
- Kendi işyerini açan mesleki eğitim mezunlarına KOSGEB tarafından 50 bin TL hibe ve 100 bin TL faizsiz kredi verilmektedir.
- Üniversiteye geçiş sınav sonucuna göre alanında eğitim yapmak isteyen öğrencilerimize meslek yüksekokullarına geçişte ek puan verilir.
- Meslek lisesi mezunlarına üniversitelerin Teknoloji Fakülteleri, Turizm Fakülteleri ile
- Sanat ve Tasarım Fakültelerinde (Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Mezunları – (M.T.O.K.) kontenjan ayrılmıştır
- Lise veya dengi okuldan mezun olduğunu belgeleyenlerin askerlikleri, istekler, hâlinde mezuniyet tarihinden itibaren üç yıl, mesleki ve teknik lise mezunları için ilave üç yıl, süreyle ertelenir.
- Lisede bir meslekte uzmanlaşan öğrenciler, mezun olduklarında daha çabuk ve daha kolay iş bulabilmektedir.
- Mesleki eğitim merkezine kayıt olanlar, kayıt tarihinden itibaren bir işletmede çalışarak ücret almaya başlarlar. Haftada 1 veya 2 gün okula giderler. Diğer zamanlarda işletmede çalışırlar. Eğitimlerini tamamladıklarında Ustalık Belgesi alırlar. Fark dersleri vermeleri halinde diploma da alabilirler.